تعارضات دو نهاد آماری در گزارش رشد اقتصادی
به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر؛ اختلاف در آمارهای دو نهاد آماری یعنی مرکز آمار ایران و بانک مرکزی، موضوع عجیبی نیست! جامعه آماری نمونهبرداریشده، مقاطع زمانی مورد بررسی، سال مبنا و عوامل دیگر وجود دارند که تفاوت در هر یک از آنها میتواند باعث اختلاف در آمارهای دو مرجع آماری درباره یک شاخص مشخص مانند تورم، رشد اقتصادی و... شود. بر همین اساس اختلاف در ارقام رشد اقتصادی نیز موضوع عجیب یا جدیدی نیست! با این حال، گاهی اختلافات آماری در برخی موارد شدت گرفته و به تعارض آماری تبدیل میشوند. در این گزارش برخی از اختلافات و تعارضات آماری در گزارش رشد اقتصادی بهار امسال دو نهاد آماری تشریح شده است.
اولین اختلاف در گزارش رشد مرکز آمار و بانک مرکزی، تقویت رشد در گزارش مرکز آمار است، در حالی که بانک مرکزی از تضعیف رشد اقتصادی در بهار گزارش داده بود. مرکز آمار اعلام کرد که رشد اقتصادی کشور با نفت و بدون نفت در بهار امسال به ترتیب ۴.۶ و ۲.۸ درصد است، در حالی که در سال گذشته ۴.۳ و ۱.۳ درصد بود. بانک مرکزی اما رشد بهار امسال با نفت و بدون نفت را به ترتیب ۳.۲ و ۲.۵ درصد عنوان کرد، در حالی که در بهار سال گذشته ۵.۷ و ۴.۶ درصد بود.
اختلاف دیگر این دو گزارش، رشد بخش ساختمان است. در حالی که بانک مرکزی از افزایش چشمگیر رشد بخش ساختمان در بهار امسال نسبت به بهار سال گذشته خبر داده بود اما مرکز آمار از کند شدن رشد این بخش خبر داد. بانک مرکزی دو هفته پیش رشد بخش ساختمان در بهار امسال را ۷.۴ درصد اعلام کرد که در بهار سال گذشته ۱.۶ درصد بوده است. مرکز آمار اما رشد بخش ساختمان در بهار امسال را ۲.۲ درصد اعلام کرد و این در حالی بود که برای بهار سال گذشته ۴.۲ درصد اعلام شد.
هرچند در محاسبات سمت ارزش افزوده، اختلافات دیگری میان گزارش این دو نهاد آماری دیده میشود اما شدت این اختلافات کمتر از موارد فوق بوده و به همین سبب، از پرداختن به آن خودداری شده است.
در محاسبات سمت هزینه اما تعارضات جدیتری دیده میشود. رشد مصرف بخش خصوصی برای بهار امسال در گزارش دو هفته پیش بانک مرکزی ۰.۷ درصد و در گزارش اخیر مرکز آمار ۲.۳ درصد عنوان شده است. با صرف نظر از اختلاف در رقم اعلام شده، روند این شاخص از بهار سال گذشته نسبت به بهار امسال تعارض واضحی دارد. بانک مرکزی، رشد بهار سال گذشته مصرف بخش خصوصی را ۸.۳ درصد اعلام کرده، در حالی که مرکز آمار منفی ۰.۷ درصد گزارش کرده است. به بیان دیگر بانک مرکزی از تضعیف شدید رشد مصرف بخش خصوصی در بهار امسال نسبت به بهار سال گذشته خبر داده، در حالی که مرکز آمار از احیای مصرف بخش خصوصی در این بخش حکایت کرده است.
جدیترین تعارض آماری در گزارش رشد اقتصادی مرکز آمار و بانک مرکزی که تقریبا همیشگی هم بوده، مصرف نهایی بخش دولتی است. بانک مرکزی رشد مصرف نهایی بخش دولتی در بهار امسال را منفی ۷.۳ درصد اعلام کرده، در حالی که در گزارش مرکز آمار، رشد این بخش ۳.۷ درصد بود. این ارقام حاکی از آن هستند که در محاسبات بانک مرکزی، بخش دولتی با وضعیت انقباض مالی روبهرو شده، در حالی که محاسبات مرکز آمار از انبساط مالی بخش دولتی حکایت دارد.